Hukuki işlemlerin geçerli olabilmesi
bazı şartlara ihtiyaç vardır. Bu şartların bazıları her türlü hukuki muamelede
aranır, bazıları ise belli işlemlerin geçerliliği içindir.
Kurucu Unsurlar
Eğer şartlar her
hukuki işlem için aranıyorsa bunlar kurucu unsurlardır. Yani bunlar olmazsa
hukuki işlem de olmaz. Hukuki işlemin kurucu unsurları şunlardır:
·
Hukuki
işlemi yapan kişi ehliyet sahibi olmalıdır. Fiil ehliyetinin en temel şart
temyiz kudreti ya da ayırt etme gücüdür.
·
Hukuki
işlemin konusu emredici hukuk kurallarına, kamu yararına, genel ahlak
kaidelerine ve kişilik haklarına aykırı olmamalıdır.
·
İrade
beyanları sağlıklı olmalıdır. İrade beyanının sağlıklı olmasından kasıt hata, hile
ikrah (korkutma) ile sakatlanmış olmamasıdır.
·
İrade
beyanı danışıklı olmamalıdır. Yani taraflar hukuki işlemi yapmış gibi
göstererek işlemin sonuç doğurmasını engelleme veya farklı bir sonuç doğurması
amacında olmamalıdır.
Bazı İşlemler İçin Aranan Şartlar
v Bazı hukuki işlemlerde irade beyanının belli
bir şekle bağlı olarak yapılmasına bakılır. Bu şekil yazılı, adi yazılı veya
resmi yazılı şekilde olabilir.
v Eğer işlem tasarruf işlemi ise tasarrufta
bulunan kişi bu yetkiye sahip olmalıdır.
v Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde aşırı
yararlanma durumu olmaması gerekir. Örneğin bir satış sözleşmesinde kişilerin
altına girdikleri edimler arasında orantısızlık olmamalıdır.
Tamamlayıcı Unsurlar
Ø İzin veya icazet… Hukuki işlemlerin kurucu
unsurlarından biri kişinin ayırt etme gücüne sahip olması idi. Ayırt etme
gücüne sahip ama yaşça küçük birisinin borç altına girebilmesi için yasal
temsilcinin izni gerekir. Bu küçük izin olmaksızın işlem yaparsa yine
temsilcinin sonradan icazet vermesiyle işlem hüküm doğurur.
Ø Resmi bir merciinin fiili
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder