10 Aralık 2018 Pazartesi

Hakların İktisabı


                        Haklar üç şekilde kazanılır. Bunlar Aslen, Devren ve Tesisen iktisap olarak adlandırılır.
A.   Aslen İktisap
Bir hakkı kazanan kişi o hakkın ilk sahibi oluyorsa buna hakkın aslen iktisabı denir. Burada başka birinin hakkının sona erip ermediğine bakılmaz. Çünkü hakkın ilk defa bir sahibi olacaktır. Örneğin denizden yakaladığı balıklar üzerinde mülkiyet hakkını kazanan balıkçının yeni bir hak elde etmesi böyledir.  Yine başkasına ait bir eşya üzerinde zamanaşımı yoluyla hak kazanan bir kişinin durumu da böyledir. Buna kazandırıcı zamanaşımı denir. Çünkü buradaki mülkiyet yeni, bağımsız bir mülkiyettir, yeni sahibi de bu hakkı zamanaşımı ile aslen iktisap etmiştir.
B.   Devren İktisap
Kişi bir hakkı elde ederken diğer bir kişiden bu hakkı devralmışsa devren iktisap söz konusu olur. Hakkı devreden kişi ile devralan kişi aynı statüdedir. Yani devreden hakka hangi haliyle sahipse devralan da o haliyle sahip olur. Örneğin A maliki olduğu bir yazlığı B’ye satsın. Burada B hakkı devren iktisap etmiştir.
C.   Tesisen İktisap
Tesisen iktisapta kişi hakkını devretmez, bu hakka istinaden bir başkasına yeni bir hak tesis eder. Ancak burada da asıl hak sahibinin tasarruf yetkisinin bulunması gerekir. Örneğin A mülkiyeti üzerinde B’ye sükna hakkı tesis etsin. Bu durumda B oturma hakkını tesisen iktisap eder. A’nın mülkiyet hakkı devam ederken bu hak sayesinde B’ye yeni bir hak tesis etmiştir.   

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder