Kişi ve Kişilik

Kişi genel manada insanı ifade etmektedir. Hukukta ise hak sahibi olabilecek veya borç altına girebilecek herkes kişidir. Kişiler Medeni Kanunun birinci kitabını teşkil eder. 8 ile 117 arasındaki maddeler Kişiler hukukuna dair hükümler ihtiva etmektedir.

Kişiler ikiye ayrılarak incelenirler. Birincisi insanları ifade eden Gerçek kişilerdir. Günümüz hukuklarında her insan kişi olarak kabul edilir. Türk hukukunda da TMK madde 8 bunu açıkça belirtmiştir.

TMK madde 8- Her insanın hak ehliyeti vardır.

Buna göre bütün insanlar, hukuk düzeninin sınırları içinde, haklara ve borçlara  ehil olmada eşittirler.

İnsan dışında kalan bazı varlıklar da kişi olarak kabul edilmiştir. Tüzel kişi olarak adlandırılan bu varlıklar belli başlı niteliklere sahip, belirli bir amaca yönelmiş insan ya da mal topluluklarıdır. Dernekler, vakıflar, sendikalar ve siyasi partiler tüzel kişilere örnek gösterilebilir.

TMK madde 47- Başlı başına bir varlığı olmak üzere örgütlenmiş kişi toplulukları ve belli bir amaca özgülenmiş olan bağımsız mal toplulukları, kendileri ile ilgili özel hükümler uyarınca tüzel kişilik kazanırlar.  

 

Kişilik ise kişiye ayrılmaz bir şekilde bağlı, hukuken korunan maddi ve manevi değerler bütünüdür. Kişinin hayatı bu değerlerin başındadır. Ayrıca adı veya haysiyeti de bu değerlerdendir.  

Gerçek kişilerde kişilik çocuğun sağ olarak tamamıyla doğduğu andan itibaren başlar ve ölümle sona erer. Hâkimin vereceği gaiplik kararı ile de kişilik son bulabilir.

TMK madde 28- Kişilik, çocuğun sağ olarak tamamıyla doğduğu anda başlar ve ölümle sona erer.

Tüzel kişilerde ise kişilik hak ehliyetinin kazanılmasıyla başlar. Bu ehliyet sona erinceye kadar tüzel kişilerin kişiliği vardır.