Hısımlık

            Hısımlık aslında akrabalığı ifade eder. Hısımlık ya da akrabalık doğal yollarla veya belli ilişkiler sonucunda ortaya çıkmış bağdır. Hukuki olarak ise hısımlık Kişiler hukukunun bir parçasıdır. Bu yüzden TMK’nın 17 ve 18. maddeleri hısımlığa ilişkindir. İki madde kan ve kayın hısımlığına ait hükümler barındırır. Ancak evlat edinme yoluyla da hısımlık kurulur.

      I.        Kan Hısımlığı

TMK m. 17- Kan hısımlığının derecesi, hısımları birbirine bağlayan doğum sayısıyla belli olur.

Biri diğerinden gelen kişiler arasında üstsoy-altsoy hısımlığı; biri diğerinden gelmeyip de, ortak bir kökten gelen kişiler arasında yansoy hısımlığı vardır.

TMK net bir tanım vermese de bu maddeden çıkartılabilir. Buna göre kan hısımlığı, biri diğerinden gelen ya da ortak kökten olan kişiler arasındaki hısımlıktır. Kişinin; annesi, babası, dedesi vb. üstsoyudur. Çocukları, torunları vb. ise altsoyu olarak ifade edilir. Bunlara aynı zamanda usul ve füru da denir. Kişinin; kardeşi, kuzeni, amcası, dayısı, halası, teyzesi ise yansoy hısımları olarak ifade edilir.

Maddeden anlaşıldığı üzere kan hısımlığının derecesi doğum sayısıyla belli olur. Mesela kişinin annesi ya da babası birinci dereceden hısımı iken kardeşi veya dedesi ikinci dereceden hısımlarıdır.

    II.        Kayın Hısımlığı

TMK m. 18- Eşlerden biri ile diğer eşin kan hısımları, aynı tür ve dereceden kayın hısımları olur.

Kayın hısımlığı, kendisini meydana getiren evliliğin sona ermesiyle ortadan kalkmaz.

            Kayın hısımlığı ya da sıhri hısımlık evlenme neticesinde oluşan hısımlıktır. Maddede net bir şekilde ifade edildiği gibi evlilik bitince kayın hısımlığı bitmez.

Kişinin eşinin kan hısımları o kişi için kayın hısımlarıdır. Kayın hısımlığı da üstsoy-altsoy ve yansoy kayın hısımlığı olarak ayrılır. Kayın hısımlığının derecesi de kan hısımlığı gibi bulunur.

Ø  Fatma için Hatice ve Mehmet birinci dereceden üstsoy kan hısımları iken Ayşe ile Ali de birinci dereceden altsoy kan hısımlarıdır.

Ø  Murat’ın ikinci dereceden yansoy kan hısımları Kadir ve Dudu’dur. Ayrıca bunlar arasındaki hısımlık tam kan yansoy hısımlık olarak adlandırılır. Çünkü ortak köklerin ikisi de aynıdır.

Ø  Fatma’nın birinci dereceden üstsoy kayın hısımları Ayşe ile Kamil’dir.

Ø  Murat’ın ikinci dereceden yansoy kan hısmı Yusuf’tur.

  III.        Evlat Edinmeden Doğan Hısımlık

Evlat edinen ile evlatlık arasında da mahkeme kararı ile hısımlık kurulur. Tabi bunun için bazı şartlar vardır ancak onlara burada değinmeyeceğiz. Burada bilinmesi gereken şey sadece evlat edinen ile evlatlık ve varsa evlatlığın altsoyu ile hısımlığın kurulacağıdır. Yani evlat edinenin hısımları ile evlatlık arasında hısımlık kurulmadığı gibi evlatlığın altsoyu hariç kan hısımları ile de evlat edinen arasında hısımlık kurulmaz.